Ανάκτορο Γαλερίου

Με την εγκατάστασή του στη Θεσσαλονίκη το 299 μ.Χ. μετά την επιτυχή του εκστρατεία εναντίον των Περσών, ο καίσαρας Γαλέριος, ένας από τους τέσσερις διοικητές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, άρχισε την οικιστική του δράση που θα άλλαζε την όψη του κέντρου της πόλης. Τα «Ανάκτορα του Γαλερίου», μια συνολική έκταση 150.000 τ.μ. που εκτείνονταν από τη θάλασσα ως τη Ροτόντα και από την Πλατεία Ναυαρίνου ως τη σημερινή Αγίας Σοφίας, είναι το χαρακτηριστικότερο δείγμα ακμής της Θεσσαλονίκης κατά τα Ρωμαϊκά Χρόνια.

Μέρη του Ανακτορικού Συγκροτήματος του Γαλερίου ήταν η Αψίδα, το Οκτάγωνο, ο Ιππόδρομος, η Ροτόντα, στο ύψος της σημερινής οδού Μητροπόλεως βρισκόταν το ιδιωτικό λιμάνι του καίσαρα, ενώ το κυρίως Ανάκτορο, η επιβλητική κατασκευή, τμήμα της οποίας διασώζεται μέχρι σήμερα, κάλυπτε τη σημερινή Πλατεία Ναυαρίνου.

Το Ανάκτορο του Γαλερίου λειτουργεί ως ανοιχτό, υπαίθριο μουσείο και οι επισκέπτες το περιδιαβαίνουν αντικρύζοντάς το όταν βρεθούν στην πλατεία. Τα απομεινάρια του οικοδομήματος, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στις αρχές του 20ού αιώνα, αποτελούν τη βάση του αρχικού, διώροφου οικοδομήματος, το οποίο είχε καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό από σεισμούς στο παρελθόν. Στον επισκέπτη παρουσιάζεται η δομή του κτιριακού συγκροτήματος με τα δωμάτια, τους διαδρόμους, τα ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες που έχουν διασωθεί, σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της πόλης που αγκάλιασε τον χώρο και τον ενσωμάτωσε στην καθημερινότητά της, καθώς η Πλατεία Ναυαρίνου φιλοξενεί μέρα και νύχτα πολλούς θαμώνες, περαστικούς, εργαζόμενους, τουρίστες, ταυτίζοντας τους σύγχρονους ρυθμούς των καταστημάτων και των πολυκατοικιών που την περιβάλλουν με την αύρα του 4ου αιώνα π.Χ. που απλώνεται όσο φτάνει το μάτι στις τέσσερις άκρες της.