Μονή Βλατάδων

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων, χτισμένη κατά τον 14ο αιώνα στη θέση ναού που προϋπήρχε, είναι το μοναδικό εν λειτουργία βυζαντινό μοναστήρι εντός της Θεσσαλονίκης. Ιδρύθηκε από τους αδελφούς Δωρόθεο και Μάρκο Βλαττή, ο πρώτος εκ των οποίων διετέλεσε αργότερα αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (1371-1379). Ο παλαιολόγειος ναός γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την Τουρκοκρατία.

Η Μονή βρίσκεται στην Άνω Πόλη, σε μικρή απόσταση από τα βυζαντινά τείχη. Από τον αρχικό Ναό διασώζονται το ιερό και κάποια αρχιτεκτονικά στοιχεία, καθώς το Καθολικό έχει διαφοροποιηθεί αρκετά μέσα στον χρόνο. Η τεχνοτροπία του σύνθετου εγγεγραμμένου Ναού με περίστωο παραπέμπει κατασκευαστικά στη «Σχολή της Θεσσαλονίκης».

Στο Σκευοφυλάκιο της Μονής υπάρχουν φορητές εικόνες, γλυπτά, χειρόγραφα και άλλα ιερά, ιστορικά και καλλιτεχνικά θρησκευτικά κειμήλια από τον 12ο αιώνα. Επίσης, η Μονή Βλατάδων διατηρεί και συντηρεί μια εκτεταμένη συλλογή από πολλά και σπάνια Βυζαντινά εικονίσματα μεγάλης θρησκευτικής και καλλιτεχνικής αξίας.

Από τη Μονή υπάρχει εξαιρετική θέα σε όλη την πόλη, ενώ αποτελεί και ένα από τα 15 Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO που βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη.