Μονή Εσφιγμένου

Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου είναι παραθαλάσσια Μονή στις ανατολικές όχθες της Αθωνικής χερσονήσου. Αποτελείται από έναν ορθογώνιο περίβολο, ο οποίος δημιουργεί μια ευρύχωρη σχετικά αυλή. Στο κέντρο βρίσκεται το Καθολικό και περιμετρικά παρατάσσονται οι πτέρυγες με τα κελιά των πατέρων, τους χώρους φιλοξενίας και την Τράπεζα. Ο ναός της Μονής είναι αφιερωµένος στην Ανάληψη του Κυρίου, ενώ παράλληλα υπάρχουν 8 παρεκκλήσια και 7 εξωκκλήσια.

Με το όνομα Μονή του Εσφιγμένου υπήρχε ήδη Μονή από τον 10ο αιώνα, η οποία ερημώθηκε πολλές φορές από πειρατικές επιδρομές, καθώς η θέση του κτιρίου το καθιστούσε ευάλωτο. Το Καθολικό κτίστηκε το 1810 στη θέση παλαιότερου ναού που κατεδαφίστηκε, ενώ η τοιχογράφηση έγινε από Γαλατσάνους ζωγράφους το 1811 και το 1818. Παλαιότερο κτίριο της Μονής είναι η Τράπεζα, που διατηρεί τοιχογραφίες του 16ου και 17ου αιώνα.

Η Μονή διαθέτει μια πολύ καλή συλλογή βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων, ενώ η βιβλιοθήκη, όπου ανεβαίνει κανείς από μια στενή ελικοειδή σκάλα, περιέχει 372 χειρόγραφα, από τα οποία τα 75 είναι περγαμηνά και μερικά εικονογραφημένα, μεταξύ των οποίων και το σπουδαιότατο Μηνολόγιο, υπ' αριθμ. 14, με τις 80 μικρογραφίες του. Εδώ βρίσκονται ακόμη περίπου 2.000 έντυπα βιβλία, ενώ πάνω από 7.000 φυλάσσονται σε άλλο σημείο, στον δεύτερο όροφο της βορεινής πλευράς της Μονής.

Στα κειμήλια της Μονής περιλαμβάνονται σταυροί, εγκόλπια, ιερά άμφια, λειτουργικά σκεύη και άλλα αντικείμενα. Επίσης, ένα μεγάλο κομμάτι (3,05 Χ 2,80) από τη σκηνή του Μέγα Ναπολέοντα, δώρο του πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ προς τη Μονή. Στο Ιερό Βήμα βρίσκεται ο κτιτορικός σταυρός της Αυτοκράτειρας Πουλχερίας, λειψανοθήκες και πολλά κομμάτια από λείψανα αγίων, καθώς και μία πολύ σπουδαία βυζαντινή ψηφιδωτή εικόνα, μικρών διαστάσεων (0,15 Χ 0,07), στην οποία παριστάνεται ολόσωμος και σε μετωπική στάση ο Χριστός, ευλογώντας με το δεξί του χέρι και κρατώντας στο αριστερό χέρι Ευαγγέλιο.