Μονή Αγίας Αναστασίας

Στον δρόμο που περνά τα Βασιλικά και οδηγεί προς τη Χαλκιδική, στους πρόποδες του Ομβριανού, βρίσκεται η Μονή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας.

Η ίδρυσή της τοποθετείται από την παράδοση στο 888 από την αυτοκράτειρα Θεοφανώ, σύζυγο του Λέοντα ΣΤ' Σοφού, αλλά η δραστηριότητα της Μονής εντοπίζεται μετά την επανίδρυσή της από τον μοναχό Θεωνά, το 1522. Το μοναστήρι κτίστηκε από τον μετέπειτα Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης στη θέση ερειπίων παλαιού ναού και κατά την οθωμανική περίοδο άκμασε πνευματικά και οικονομικά, έως την καταστροφή του το 1789 και την πυρπόλησή της το 1821 από τους Τούρκους.

Η Μονή είχε σημαντική προσφορά στην Επανάσταση του 1821, οπότε και καταστράφηκε μαζί με τα χωριά της περιοχής, στα πλαίσια της καταστολής των επαναστατικών δραστηριοτήτων υπό τον Καπετάν-Χάψα μετά τη Μάχη των Βασιλικών. Κατά τη δεκαετία του 1830 αναδομήθηκε και το Καθολικό της, μία τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, κατασκευάστηκε στα πλαίσια της ανακαίνισης. Από το 1919 έως το 1971 λειτούργησε Εκκλησιαστική Σχολή. Η Μονή εορτάζει στις 22 Δεκεμβρίου, εορτή της ομώνυμης αγίας και προστάτιδάς της.