Ψηφιδωτό «Έπαυλη του Διονύσου»

Η «Έπαυλη του Διόνυσου» είναι ένα από τα σημαντικότερα και πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά που έχουν ανακαλυφθεί στην Ελλάδα. Το έργο του 2ου μ.Χ. αιώνα πήρε την ονομασία του από την τοποθεσία όπου βρέθηκε, δηλαδή την Έπαυλη του Διόνυσου στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου, αποτελώντας κομμάτι του συνολικού κτιριακού συγκροτήματος στην κεντρική του αίθουσα, μεγέθους περίπου 100 τετραγωνικών μέτρων.

Το ψηφιδωτό απεικονίζει τον θεό Διόνυσο επιβλητικό, θριαμβευτικό, σε άρμα που το σέρνουν θαλάσσιοι πάνθηρες. Οι λεπτομέρειες που περιβάλλουν την κεντρική παράσταση είναι εκπληκτικές, καθώς και οι αντιθέσεις των χρωμάτων στο έδαφος, τα κύματα και τις μορφές ανθρώπων και μυθικών πλασμάτων, ενώ δύο τριάδες από πίνακες βρίσκονται άνω και κάτω, απεικονίζοντας θεατρικές μάσκες. Το σύνολο του έργου είναι τόσο άριστα φιλοτεχνημένο και καλοδιατηρημένο που δίνει την εντύπωση ζωγραφικού πίνακα.

Η «Έπαυλη του Διόνυσου» ανακαλύφθηκε από την ομάδα του καθηγητή του Α.Π.Θ. Δημήτρη Παντερμαλή το 2002. Με τη σύμφωνη γνώμη του, το ψηφιδωτό μεταφέρθηκε στην Αρχαιοθήκη Δίου, που κατασκευάστηκε ειδικά για να το στεγάσει, προστατεύοντάς το από τη φυσική φθορά.