Μονή Παναγίας Γουμένισσας

Η Ιερά Μονή Παναγίας Γουμένισσας είναι συνυφασμένη με την ίδια την πόλη, καθώς η πρωτεύουσα της Παιονίας χτίστηκε γύρω της. Από το 1346 μετόχι της Μονής Ιβήρων, η Μονή ιδρύθηκε κατά τον 14ο αιώνα και η ανταπόκριση των πιστών αλλά και η παρουσία πολλών ασκητών που την επισκέφθηκαν και διέμειναν εκεί τη μετέτρεψαν σε εκκλησιαστικό κέντρο της περιοχής. Η θανάτωση του Ηγουμένου της Μονής κατά την Τουρκοκρατία, ως αντίποινο στην αντίσταση των μοναχών, ονόμασε την πόλη που δημιουργήθηκε γύρω της ως «Ηγουμένισσα» ή «Γουμένισσα», όπως λέγεται σήμερα.

Το μοναστήρι είναι ένα από τα δημοφιλέστερα προσκυνήματα της Μακεδονίας και λειτουργεί ως ανεξάρτητη μονή από το 1951. Το σημερινό Καθολικό χτίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα και το 1802 ανακαινίστηκε, μεταξύ άλλων με προσθήκη γυναικωνίτη. Ανήκει στον τύπο της παραδοσιακής βασιλικής και διαθέτει τοιχογραφίες και ένα εξαιρετικής τεχνοτροπίας ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στη Μονή φυλάσσονται Ιερά Λείψανα αρκετών Αγίων και πολυτιμότερο αντικείμενο θεωρείται η εικόνα της Παναγίας της Γουμένισσας, έργο του 13ου αιώνα, η οποία είχε οδηγήσει αρχικά τους πιστούς στην κατασκευή του μοναστηριού στο συγκεκριμένο σημείο.