Πύργος Γαλάτιστας

Αναμφισβήτητο σύμβολο της Γαλάτιστας αποτελεί ο βυζαντινός Πύργος της. Χτισμένος σε ύψωμα που παλαιότερα περιβαλλόταν από πυκνά, ψηλά έλατα, ο Πύργος της Γαλάτιστας χρονολογείται από την ενετική εποχή. Η πρώτη περίοδος κατασκευής υπολογίζεται στον 11ο αιώνα, ενώ η δεύτερη φάση, το άνω μέρος του, ολοκληρώθηκε τον 14ο αιώνα και έφτασε το ύψος του πύργου στα περίπου 16 μέτρα.

Μοιάζει με άλλους πύργους της ευρύτερης περιοχής και είναι επιβλητικός, στενός, με εσοχές στα εξωτερικά τείχη του και μικρές κάθετες σχισμές για παράθυρα. Αποτελούσε ένα φρούριο-παρατηρητήριο, που επικοινωνούσε με την πεδιάδα και τα χωριά της, ενώ είναι πιθανή η χρήση του και ως φυλακή. Είναι φτιαγμένος από γερή πέτρα και πηλό (το λεγόμενο «κουράνι» ή «κουρασάνι»), τα οποία του έδωσαν το σκούρο καφέ χρώμα. Όταν υπήρχε ακόμη δάσος γύρω του, οι μαρτυρίες λένε ότι μόνο από μακρυά μπορούσε κανείς να τον εντοπίσει, καθώς όσο πλησίαζες χανόταν στην πυκνή, υψηλή βλάστηση. Σήμερα, μετά από πολύχρονη αναστήλωση, ο πύργος βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση.

Οι ιστορίες και οι εικασίες γύρω από τον Πύργο είναι πολλές και με το πέρασμα του χρόνου έχουν αποκτήσει την υπόσταση μύθου. Λένε ότι στον Πύργο ζούσε η Νηρηίδα Γαλάτεια, που έδωσε το όνομά της στον πύργο, ή η πριγκίπισσα του Βυζαντίου Γαλάτεια, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως η πόλη πήρε το όνομά της από τον πύργο, καθώς αυτός προϋπήρχε.