Μονή Αγίου Παύλου

Η Μονή Αγίου Παύλου βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της δυτικής πλευράς της χερσονήσου του Άθω. Ιδρύθηκε στα τέλη του 9ου ή τις αρχές του 10ου αιώνα από τον Παύλο Ξεροποταμηνό ή Ξεροποταμίτη, λαμβάνοντας αρχικά το όνομα «Μονή Ξηροποτάμου», πριν της αποδοθεί η σημερινή της ονομασία το 1108. Βρίσκεται κοντά στη θάλασσα και είναι χτισμένη σε ύψος 140 μέτρων, ενώ το καθολικό της είναι αφιερωμένο στην Υπαπαντή του Χριστού.

Τα κτίρια της Μονής ανεγέρθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, εξαιτίας καταστροφών που υπέστη από επιδρομές, όπως όλες οι Μονές του Αγίου Όρους. Τον 14ο αιώνα καταστράφηκε ολοσχερώς, αλλά από τον 15ο αιώνα αρχίζει να ακμάζει, καθώς χρηματοδοτείται από ηγεμόνες της Σερβίας και παραδουνάβιων χωρών.

Στους θησαυρούς που διατηρούνται στη Μονή περιλαμβάνεται μέρος των Τίμιων Δώρων των Μάγων προς τον Χριστό, δωρεά της βασίλισσας Μάρως, συζύγου του Σουλτάνου Μουράτ Β΄ και μητέρα του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητού. Επίσης, φυλάσσονται δύο τεμάχια Τιμίου Ξύλου, καθώς και ένα δίπτυχο από σμάλτο με την εικόνα του Παντοκράτορα, το οποίο προέρχεται από τη σχολή Maas και κατασκευάστηκε το 1200. Εξαιρετικά πολύτιμος είναι ένας ποιμενικός σταυρός με μαργαριτάρια και σαράντα μικρογραφίες.

Στην πλούσια βιβλιοθήκη της συγκαταλέγονται 495 ανεκτίμητα χειρόγραφα και περισσότερα από 18.000 βιβλία.